Dinh Vạn Thủy Tú nơi trưng bày bộ xương cá voi lớn nhất Việt Nam

Phía sau là những phòng lưu trữ, bảo tồn chừng 600 bộ hài cốt của các “Ông”, “Bà” và “Cậu”. Là những hải thần phò trợ, cứu mạng người đi biển theo quan niệm của ngư dân. Theo ông Nguyễn Xèng, một lão ngư 69 tuổi, gốc người Quảng Điền (Thừa Thiên-Huế), ngư dân địa phương gọi cá Ông lớn là Ông Nam Hải, nhỏ là Cậu. Gọi các loài rùa biển là Bà sống khến, Bà Năm, Bà Bảy…Những vị hải thần này thường tấp vào bờ để “luỵ” (chết). Cũng có khi chui vào lưới của các ngư phủ khi sắp “luỵ”. Hàng năm, ngư dân Thuỷ Tú cũng vớt được “Ông” hoặc các “Bà” luỵ, có năm tới 6-7 trường hợp cả ven bờ và trên biển.

Dinh là nơi lưu trữ hơn 600 bộ xương cá voi

Trong đình có 600 bộ xương cá voi, người nổi tiếng “có duyên” nhất vạn Thuỷ Tú là ông Nguyễn Sáu, thường gọi là ông Sáu Vẹo – một ngư phủ đã gặp “Ông” luỵ không dưới 15 lần. Có lần kéo lưới lên, thấy “Ông” mắc lưới, ông Sáu đành bỏ mẻ cá ấy để đưa “Ông” ra. Nhưng đến hai lần sau vẫn thấy “Ông” chui vào trở lại, ông Sáu cho rằng “Ông” sắp luỵ nên đã chọn mình để ký thác xương cốt.

Ông Sáu đành bỏ chuyến biển hôm ấy để đưa “Ông” vào bờ, lên Ngọc Lân thánh địa trong Dinh Vạn Thuỷ Tú nằm chờ chết. Đó là một khoảnh đất có hàng rào bao quanh nằm trước sân đình, bên trong có một am nhỏ để thắp hương và nhiều loại hoa được trồng xen giữa 24 ngôi mộ đắp đất. Hàng năm, đình Vạn Thuỷ Tú có 5 kỳ tế lễ vào các ngày âm lịch: 20-2 (Tế Xuân); 20-4 (Cầu ngư); 20-6 (Chính mùa); 20-7 (Chèo dọc) và 23-8 (Mãn mùa, cúng giỗ Ông).

Đọc thêm: Lễ hội nghinh Ông ở Phan Thiết

Nơi lưu trữ những hiện vật giá trị của nghề cá

Không chỉ những ngư phủ mới tin vào sự phù trợ của các vị hải thần như một tín ngưỡng dân gian mang tính truyền thống. Các vị vua nhà Nguyễn cũng ghi nhận công lao đó với 24 điệu sắc thần. Trong số đó, riêng vua Thiệu Trị ban tặng đến 10 điệu sắc thần, còn lại là của các đời vua Tự Đức, Đồng Khánh, Duy Tân, Khải Định… Những điệu sắc thần viết trên giấy thủ công – trong đó, 10 bản đã có hơn 150 năm tuổi nhưng vẫn được giữ gìn cẩn trọng, nguyên vẹn trong ngôi đình Vạn 240 năm tuổi này.

Nơi đây hiện còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị, liên quan đến lịch sử hình thành và phát triển cộng đồng cư dân nghề cá vùng hữu ngạn cửa sông Phan Thiết do các bậc tiền bối để lại. Trong đó, có chiếc chuông đồng đúc vào năm Nhâm Thân (1872), đến nay đã được 130 năm. Thân chuông có dòng chữ “Tự Đức nhị thập ngũ niên – Xuân quý giáo đáng – Thuỷ Tú Vạn – Bổn Vạn đồng ký”.

 Dình Vạn Thủy Tú được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia vào nằm 1996. Được sự hỗ trợ của Viện Hải dương học Nha Trang thì bộ xương cá voi to nhất tại đây đã được phục chế lại để phục vụ cho khách tham quan ngay tại dinh.

Đọc thêm: Kinh nghiệm du lịch Phan Thiết